دیپارتمنت فزیک
در سال 1365هـ ش با ارتقأ موسسۀ عالی تربیه معلم به انستیتیوت پیداگوژی رشتۀ فزیک دركنار رشته ریاضی ایجاد شده وشروع به فعالیت نموده یکی ازسه پوهنحی آن مؤسسه راساختند. درسال 1382هـ ش كه اصلاحات در وزارت تحصیلات عالی آغاز گردید، این انستیتیوت در قالب پوهنحی تعلیم و تربیه ،به پوهنتون عمومی هرات پیوست و دیپارتمنت ریاضی وفزیک در چوكات پوهنځی تعلیم و تربیه از آن زمان الی سال 1393 به فعالیت های خویش ادامه داد.
درسال 1393 هـ ش دیپارتمنت ریاضی و فزیک، براساس پیشنهاد استادان دیپارتمنت و تأییدی شورای علمی پوهنحی تعلیم وتربیه، شورای علمی پوهنتون و وزارت تحصیلات عالی؛ به دو دیپارتمنت مستقل ریاضی و فزیک از هم جدا گردید. و اینک هر دو دیپارتمنت، به امور محولۀ خویش بصورت جداگانه و مستقل ادامه میدهند.
دیپارتمنت فزیک به شمول آمر دیپارتمنت دارای سه استاد به رتبه های پوهنیار،پوهنیار،و نامزد پوهنیار با در جه های تحصیلی ماستر است.
این دیپارتمنت دارای هفت کمیته بوده که کار هر کدام توسط آمریت دیپارتمنت و استادان دیپارتمنت به گونه موفقانه پیش برده می شود. آمریت و استادان دیپارتمنت فزیک در پیشبرد وظایف کمیته های پوهنحی سهم فعال دارند. علاوه بر آن آمریت و استادان دیپارتمنت فزیک، مشوره های سودمندی در شورای علمی و جلسات متعدد برای کارمندان و ریاست پوهنحی در جهت تعقیب و تحقق اهداف پوهنحی داشته اند. این دیپارتمنت از آغاز تشکیل تا اکنون کتب درسی و رساله های علمی به چاپ رسانده و ضمنا چندین مقاله در نشریات بیرونی و داخلی از جمله مجله علمی اندیشه که مجله پوهنتون هرات است به دست نشر سپرده است. این دیپارتمنت دارای تمامی امکانات ضروری برای تدریس و پژوهش است، از جمله کلاسهای درسی، کتابخانه، و تجهیزات مدرن. این دیپارتمنت دارای تمامی اسناد و برنامههای لازم برای پیشبرد فعالیتهای آموزشی و پژوهشی است. این شامل نصاب تحصیلی، برنامههای بهبود کیفیت، برنامههای عمومی و انفرادی استادان، و لایحه وظایف و صلاحیتهای دیپارتمنت و استادان میشود که به صورت شفاف در دسترس همگان قرار دارد.
از سال 1401، دیپارتمنت فزیک پوهنحی تعلیم و تربیه پوهنتون هرات میزبان 280 محصل دختر و پسر بود که در دو نوبت جداگانه از صنف اول تا چهارم به تحصیل مشغول بودند. این محصلان علاوه بر دروس تخصصی، مهارتهای مهمی همچون روشهای تحقیق، مقالهنویسی و برگزاری کنفرانسهای علمی در زمینه فزیک را نیز فرا میگیرند. همچنین، محصلان دیپارتمنت فزیک دارای یک انجمن فعال هستند که در زمینههای تنظیم امور محصلان، برگزاری کنفرانسها و تجلیل از مناسبتهای مهم فزیک، اسلامی و ملی فعالیت میکند. این انجمن به محصلان کمک میکند تا تجربههای عملی و اجتماعی خود را گسترش دهند و در محیطی پویا و حمایتی به رشد و پیشرفت بپردازند.
دیپارتمنت فزیک در نظر دارد تا به تربیت معلمان مسلکی، نیروی انسانی متخصص، متعهد به ارزشهای اسلامی و ملی که با بهرهگیری از دانش عمیق، مهارتهای تدریس نوین و روحیه تحقیق محور، بتوانند نقش مؤثری در ارتقای کیفیت آموزش نسل آگاه، توانمند و مسئولیتپذیر ایفا کنند.
دیپارتمنت فزیک با بهرهگیری از تجربه اساتید برجسته و استفاده از تکنالوژیهای نوین، به دنبال پرورش محصلانی با مهارتهای علمی و عملی بالاست. این دیپارتمنت متعهد است تا، محصلان را برای حل مسائل پیچیده و بهبود وضعیت علمی و فرهنگی جامعه آماده سازد.
- پایبندی کامل به احکام، دستورات و ارزشهای اسلامی و ملی در سطح پوهنحی ؛
- اولویت بخشی در اجرای امور به صورت شفاف و دقیق؛
- علمی محور بودن فعالیت ها؛
- توجه به کارایی و اثر بخشی فعالیت ها؛
- کار تیمی ؛
- احترام متقابل؛
- محصل محوری؛
اهداف یادگیری (Learning Objectives)
- هدف اصلی این دیپارتمنت، آماده سازی معلمان آینده برای تدریس فزیک در مکاتب و مدارس است. برنامه های آموزشی بر درک عمیق مفاهیم فزیکی، تجربه عملی لابراتواری و استفاده از تکنالوژیهای نوین آموزشی تأکید دارد. هدف نهایی، تربیت معلمان توانمند و مشتاق برای ایجاد و تقویت علاقه به فزیک در بین متعلمان و محصلان است:
- درک مفاهیم اساسی و اصول کلاسیک فزیک
- آشنایی با مفاهیم فزیک مدرن
- ایجاد ارتباط بین فزیک و سایر علوم
- کاربرد قوانین و مفاهیم فزیک در موقعیت های مختلف
- معرفی مفهوم انرژی و ذخیره سازی آن
- کاربرد مفاهیم فزیک در زندگی روزمره
نتایج مورد انتظار (Expected Outcomes)
این دیپارتمنت انتظار دارد فارغ التحصیلان خود را به عنوان معلمان فزیک آماده و توانمند تربیت کند. از جمله نتایج مورد انتظار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- با فزیک کلاسیک و مدرن آشنا شوند
- تفاوت های میان فزیک کلاسیک و مدرن را درک کنند
- با فزیک های کاربردی در طبیعت و محیط زیست آشنا شوند
- با استفاده از اصول فزیکی در زندگی روزمره تشویق شوند
- اصول و قوانین فزیک را در موقعیت های مختلف به کار ببندند
- با استفاده از فزیک، شخصیت و تفکر خود را توسعه دهند
- این اهداف آموزشی با هدف افزایش درک و مهارت های کاربردی فزیک برای محصلان طراحی شده است.
اهداف بلند مدت
- افزایش کمی و کیفی تحقیقات بر اساس تقاضای جامعه و بازار؛
- بازنگری و انکشاف نصاب دیپارتمنت فزیک؛
- زمینه سازی برای ارتقای ظرفیت کادر علمی دیپارتمنت؛
- افزایش تفاهم نامه های علمی، اکادمیک و تمویلی؛
- بهبود کیفیت ارایه خدمات تحصیلی در سطح دیپارتمنت؛
- تطبیق سیستم آموزش الکترونیک در سطح دیپارتمنت؛
- افزایش ظرفیت جذب محصلان؛
- گسترش فعالیت های درآمد زا؛
- ایجاد اصلاحات اداری در فعالیت های اداری دیپارتمنت؛
- افزایش امکانات و تجهیزات درسی و اداری؛
اهداف میان مدت
- به دست آوردن بلند ترین نمره از معیار های ارتقاء کیفیت؛
- تکمیل کادر علمی دیپارتمنت به صورت کامل؛
- معرفی شدن به حیث دیپارتمنت برتر در سطح پوهنتون؛
- افزایش کانفرانسهای علمی استادان؛
- ایجاد بانک کتاب الکترونیک ویژه فزیک؛
- برگذاری صنوف اختصاصی؛
- برخورداری از کتاب خانه معیاری با کتب به روز ؛
- تجهیز صنوف درسی با امکانات معیاری؛
آشنایی با دوره لیسانس دیپارتمنت فزیک
الف) مدت تحصیلی دوره لیسانس:
مدت تحصیل در این دوره به صورت عادی چهار سال است که شامل هشت سمستر میشود.
ب) مجموعه کردیتها:
کل کردیتهای این نصاب 161 کردیت است.
ج) تقسیمبندی کردیتها:
مضامین مسلکی و اساسی: 40 کردیت
مضامین تخصصی: 91 کردیت
مضامین اختیاری و پوهنتون شمول: 21 کردیت
مونوگراف، ستاژ و سیر علمی: 10 کردیت
د) ساختار نصاب:
- مضامین مسلکی و اساسی: این مضامین پایه و اساس دانش فزیک را تشکیل میدهند و شامل دروس ابتدایی و اساسی میشوند.
- مضامین تخصصی: این مضامین شامل دروس پیشرفته و تخصصی در زمینههای مختلف فزیک هستند.
- مضامین اختیاری و پوهنتون شمول: این مضامین به محصلان امکان انتخاب دروس بر اساس علاقههای شخصی و نیازهای عمومی دانشگاه را میدهند.
- مونوگراف، ستاژ و سیر علمی: این بخش شامل کارهای عملی و تحقیقاتی است که محصلان باید انجام دهند.
لیست مضامین هشت سمستر درسی دیپارتمنت فریک:
|
سال اول / سمستر اول |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ma - 0120 |
ریاضی عمومی |
32+32+0=64 |
اساسی |
4 |
|
Ed. Hi - 0105 |
تاریخ معاصر |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ph - 0120 |
فزیک عمومی 1 |
32+16+0=48 |
اساسی |
4 |
|
PS. GP - 0106 |
روانشناسی عمومی |
20+12+0=32 |
مسلکی/اساسی |
2 |
|
LI . EN - 0102 |
انگلیسی 1 |
22+10+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
IE. IC - |
نظام اعتقادی اسلام |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
CE. IE – 0103 |
کمپیوتر |
16+16+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
IE. IC - |
تجوید |
16+0+0=16 |
پوهنتون شمول |
1 |
|
سال اول / سمستر دوم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ma - 0221 |
اناليز 𝐼 |
32+16+0=48 |
اساسي |
3 |
|
Ed. Ph -0220 |
فزيک عمومي 2 |
32+16+0=48 |
اساسي |
3 |
|
Ed. Ph - 0221 |
ميخانيک 1 |
32+32+0=64 |
تخصصي |
3 |
|
PS. GP 0207 |
روانشناسی انکشافی |
20+12+0=32 |
مسلکي /اساسي |
2 |
|
LI. EN - 0202 |
انګلیسي 2 |
22+10+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
IE. IC - |
نظام عبادتی اسلام |
16+0+0=16 |
پوهنتون شمول |
1 |
|
IE. IC |
سیرت |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ch- 0220 |
عمومي کېميا |
32+16+0=48 |
اساسي |
3 |
|
سال دوم / سمستر سوم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ma- 0321 |
اناليز 𝐼𝐼 |
16+16+0=32 |
اساسي |
2 |
|
Ed. Ma - 0336 |
احتمالات |
16+16+0=32 |
اساسي |
2 |
|
Ed. Ph - 0321 |
ميخانيک 2 |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph -0322 |
فزیک حرارتی و مالیکولی |
20+12+0=32 |
تخصصي |
3 |
|
PS. GP – 0308 |
روانشناسی تربیتی |
20+12+0=32 |
مسلکي /اساسي |
2 |
|
IE. IC - |
نظام اخلاق اسلامی |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
IE. IC - |
نظام اجتماعی اسلام |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ph - 0323 |
اپتیک هندسی |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0324 |
تطبیقات میخانیک (Lab) |
0+32+0=32 |
تخصصي |
2 |
|
سال دوم / سمستر چهارم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ma - 0427 |
تفاضلي معادلې |
16+16+0=32 |
اساسي |
3 |
|
Ed. Ph - 0425 |
تطبیقات فزیک نور(Lab) |
16+16+0=32 |
تخصصي |
2 |
|
IE. IC |
ادیان و مذهب |
32+16+0=48 |
پوهنتون شمول |
1 |
|
Ed. Ph - 0427 |
اپتیک موجی |
20+12+0=32 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0428 |
برق و مقناطیس 1 |
20+12+0=32 |
تخصصي |
3 |
|
PE. ED - 0409 |
اساسات تعلیم و تربیه |
32+0+0=32 |
مسلکي /اساسي |
2 |
|
IE. IC - |
تربیه فکری |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ph - 0429 |
ترموډيناميک |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ma - 0428 |
احصاييه |
0+32+0=32 |
اساسي |
2 |
|
سال سوم / سمستر پنجم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ma - 0533 |
میتود ریاضی در فزیک |
32+16+0=48 |
اساسي |
3 |
|
Ed. Ph - 0528 |
برق و مقناطيس 2 |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0530 |
ميخانيک نظری |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0531 |
استرانومي |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
IE. IC - |
نظام سیاسی اسلام |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
IE. IC - |
نظام اداری اسلام |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ma - 0518 |
وکتور اناليز |
32+16+0=48 |
اساسي |
3 |
|
Ed.Ph - 0533 |
تطبيقات برق و مقناطیس(Lab) |
0+32+0=32 |
تخصصي |
2 |
|
سال سوم / سمستر ششم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ph – 0634 |
فزیک اتمی |
48+16+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
Ed. Ph - 0635 |
الکتروتخنيک |
32+32+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
Ed. Ph - 0636 |
میتود های تیوری فزیک |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
IE. IC - 0601 |
نظام اقتصادی اسلامی |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
PE. ED - 0610 |
ارزیابی تربیتی |
20+12+0=32 |
مسلکي /اساسي |
2 |
|
Ed. Ph - 0637 |
انرزی های تجدید پذیر |
20+12+0=32 |
تخصصي |
2 |
|
Ed. Ph - 0638 |
روشهای تحقیق |
32+32+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
سال چهارم / سمستر هفتم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ph - 0739 |
فزیک هسته وی |
48+16+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
Ed. Ph - 0740 |
الکترونیک |
48+16+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
Ed. Ph - 0741 |
پروزه تحقیقی فزیک |
0+48+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0742 |
تطبیقات الکترونیک(Lab) |
0+32+0=32 |
تخصصي |
2 |
|
IE. IC - |
قرآن و علوم معاصر |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ph - 0743 |
روش یاد گیری تدریس |
32+0+32=64 |
ستاژ (تخصصي) |
4 |
|
Ed . Ph - 0744 |
سیر علمی |
0+0+32=32 |
ستاژ (تخصصي) |
2 |
|
سال چهارم / سمستر هشتم |
||||
|
کد درس |
نام درس |
مجموع ساعت درسیT+P+S= |
کتگوری مضمون |
تعداد کردیت |
|
Ed. Ph - 0845 |
فزیک حالت جامد |
32+16+0=48 |
تخصصي |
3 |
|
Ed. Ph - 0846 |
میخانیک کوانتم |
48+16+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
IE. IC - 0801 |
تمدن اسلام |
32+0+0=32 |
پوهنتون شمول |
2 |
|
Ed. Ph - 0847 |
حل مسائل فزیک |
32+32+0=64 |
تخصصي |
4 |
|
Ed. Ph - 0848 |
مونوګراف |
16+0+48=64 |
ستاژ (تخصصي) |
4 |
|
PE. ED - 0811 |
اصول دفتر داری |
16+16+0=32 |
مسلکي/ اساسي |
2 |
|
Ed. Ph - 0849 |
فزیک نسبیت |
20+12+0=32 |
تخصصي |
2 |