معرفی کلینیک حقوقی پوهنتون هرات
دیدگاه جهانی پیرامون کلینیک حقوقی : سخن راست آنست که بسیاری از مردم حقوق را برابر قانون می پندارند، انبوهی از دانشمندان بر این باور بوده، رسالت خویش را فهم آن می دانند، و بر آنند که هر کس قانوندان تر، فاضل تر! اسفبار تر آنکه، نمی دانند بر این قانون، چگونه لباس اجرا بپوشانند. اگر روزی سر از محاکم در آورند، میان دانسته های خود وآنچه درمحاکم عملا جریان دارد، فاصله ای می بینند به فراخنای زمین و آسمان.
یکی ازراهکارهایی که میتواند محصلین حقوق و شرعیات را از همان دوران خوش تحصیل یا واقعیاتی که کمتر در کتاب ها وصنف ها نوشته و گفته می شود آشنا سازد، کلینیک حقوقی و آموزش های حقوقی کلینیکی است.
دایر کردن کلینیک حقوقی و راه اندازی آموزش های کلینیکی در پوهنحی های حقوق و شرعیات پیامد های مثبت و شایان توجهی برای افراد و گروه های گوناگون دارد شماری از این نتایج پیدا و پنهان، که ضرورت تشکیل این نهاد را تبیین می کنند، بدین قرار است.
به رغم تجربه مثبت بسیاری از کشورها در استفاده از این نهاد کار آمد مثلاً از دهۀ 1960 در ایالات متحدۀ آمریکا،درکشورماسابقۀ دراین خصوص وجودندارد. فقط دراین دهه اخیرنهادهای مانند(مساعدتهای حقوقی و انجمن وکلای مدافع) در کشور ایجاد شده که هر یک از این نهاد ها براساس وظایف قانونی خود صرفاً خدمات حقوقی به مراجعه کنندگان ارایه می کنند، اما اینها فاقد تعریف و کارکرد آموزشی هستند؛ ولی کلینیک های حقوقی علاوه بر ارائه خدمات حقوقی کار آموزشی نیزدارند. کلینیک های حقوقی مراکزی اند که در آن محصلان پوهنحی های حقوق ، شرعیات و یا مدارس دینی کشور به منظور کسب مهارت های مسلکی حقوقی و ارائه مساعدت های حقوقی تحت نظر وکیل مدافع (مساعد حقوقی) فعالیت می نمایند) فقره (7) ماده (4) مقرره مساعدت های حقوقی(
توجه پوهنتون هرات به کلینیک حقوقی و آموزشی پس از آن جلب شد که در سال 2008 میلادی برای اولین بار کلینیک حقوقی پوهنتون هرات به کمک مالی دفتر جامعه باز افغانستان(او اس آی) به اثر سعی و تلاش مسؤلین پوهنحی های حقوق شرعیات و با همکاری خانم مارگرت مسؤول بخش گسترش کلینیک ها در آسیا به فعالیت آغاز نمود. این برنامه در ابتدا به صوت آزمایشی آغاز به فعالیت نمود که بعد از سپری کردن یک دوره موفق، تا به امروز مدت پنج سال است فعالیت می نماید و توسعه و انکشاف یافته است.
تاریخچه و فعالیت های کلینیک حقوقی پوهنتون هرات :
کلینیک حقوقی پوهنتون هرات در سال 1387 به منظور ارتقاء دانش مسلکی و کسب مهارتهای حقوقی عملی محصلان پوهنحیهای شرعیات و حقوق با حمایت مالی مؤسسه Afghanistan Open Society ( OSA) به عنوان اولین مرکز کلینیکی در سطح افغانستان در چارچوب پوهنحیهای مذکور ایجاد گردید. این کلینیک بعد از اخذ مجوز رسمی از سوی بورد مستقل مساعدتهای حقوقی وزارت عدلیه ج.ا.ا تا کنون در بخشهای آموزش مهارتهای مسلکی سیستم اجراات جزایی و مدنی " وکالت ،پولیس،سارنوالی،محاکم، عدلیه و حقوق "برای محصلین پوهنحیهای شرعیات و حقوق ،ارائه مساعدتهای حقوقی رایگان برای اقشار بی بضاعت، زنان و اطفال و آگاهی دهی حقوقی عامه برای معلمین و متعلمین مکاتب هرات خدمات ارزندهای را ارائه نموده که سالانه بیش از 300 تن محصلین،معلمین،متعلمین،افراد متضرر و بی بضاعت از این برنامه ها مستفید شده اندعلاوه بر آن این کلینیک دارای یک صفحه فیس بوک تحت عنوانئ" کلینیک حقوقی پوهنتون هرات " که تعداد زیاد از شهروندان از طریق این صفحه مشکلات حقوقی خویش را مرفوع میسازند.
ازآنجائیکه تداوم فعالیت های کلینیکی مستلزم حمایت های مداوم ادارات ذیربط میباشد وزارت تحصیلات عالی با همکاری نهادهای بین المللی همایش ملی را جهت جستجوی راه حل برای چگونگی بقای این نهاد های حقوقی آموزشی را در تاریخ دهم دسمبر سال 2012 میلادی در شهر کابل برگزار نمود که کلینیک حقوقی پوهنتون هرات نیز ازموضوعات مورد بحث همایش مذکور بود که در نتیجه آن اولین دستاوردهای قابل توجه کلینیک حقوقی پوهنتون که شامل به رسمیت شناخته شدن دروس عملی ونظری کلینیکی به عنوان بخشی از کاریکولم درسی پوهنحی های حقو ق و شرعیات پوهنتون هرات و همچنان جذب بست های کدری برای نهاد مذکور می باشد به دست آمد.
اهداف اساسی این نهاد نظر به کارکرد های این اداره قرار ذیل است:
- بلند بردن سطح آگاهی،توانائی و مهارت تدریس محصلین.
- آگاه ساختن اقشار مختلف جامعه خصوصا طیف معلمین و متعلمین به حقوق اساسی آنها .
- آگاهی دهی حقوقی برای افراد مختلف جامعه در قسمت قوانین ،مراجع قانونی حل مشکلات ، معضلات و روند سیستم محاکماتی در نهادهای عدلی و قضایی کشور..
- داشتن یک جامعه ایده آل و عاری ازهرنوع تبعیض و ظلم.
- دسترسی تمام افراد جامعه به محاکمه عادلانه و برخورداری از حقوق.
- ایجاد وحدت ملی و رفع هر نوع اختلاف و نزاع.
- تلاش درجهت ترویج ]حاکمیت قانون و احترام به آن در جامعه.
- ارائه مساعدتهای حقوقی رایگان برای اقشار بیبضاعت خصوصا زنان و اطفال
- ایجاد یک برنامه عملی، تحصیلی حقوقی، همسان با برنامه های درسی رشته های حقوق و شرعیات پوهنتون هرات برای محصلان جهت بالا بردن مهارتهای مسلکی آنها آماده سازی محصلین برای ستاژقضایی و حارنوالی.