دیپارتمنت جغرافیا

دیپارتمنت جغرافیا در زمستان سال 1392در چوکات پوهنحی علوم اجتماعی، پوهنتون هرات ایجاد گردیده که در بهار سال 1393 رسماً شروع به فعالیت نمود. این دیپارتمنت در کنار دیپارتمنت­های جامعه­شناسی و تاریخ شروع به فعالیت نموده و هم اکنون فعال می­باشد و در سال 1396 اولین دوره محصلان این بخش فارغ گردیده­اند. این دیپارتمنت تا سال  1401به تعداد 337 تن از محصلان دختر و پسر را فارغ داده و هم اکنون مصدر خدمت به جامعه افغانی خود می­باشند.

رسالت دیپارتمنت

رسالت اساسی دیپارتمنت جغرافیا فراهم نمودن زمینه­های مناسب آموزشی برای محصلین در حوزه علم جغرافیا به گونه­ای که بتوانند نیازهای جامعه افغانی را (از قبیل شناسایی حوزه­های اقتصادی کشور در بخش مکان­های معدنی، صنعتی و زراعتی، تهیه پلان­های شهری و ترانسپورتی، تهیه نقشه­های عمومی و موضوعی کشور از طریق برنامه­های پیشرفته کمپیوتری مانند  سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تحلیل و در راستای رشد اقتصادی کشور کمک نمایند. که می­توان بصورت ماده­وار این موارد را ذکر نمود:

  1. تربیه متخصصان و پژوهش­گران ورزیده و مسلکی در رشته جغرافیا و جیولوجی
  2. تربیه متخصصان و پژوهش­گران ورزیده و مسلکی در GIS  و کارتوگرافی با کارکردهای عملی.
  3. مشارکت در نهضت علمی و پژوهشی از طریق تعامل با مراکز علمی و تحقیقی منطقه­یی؛
  4. ایجاد محیط یادگیری پویا و خلاق در جهت پرورش متخصصان جغرافیا و متعهد به وطن عزیز مان افغانستان
  5. ارتباطات اکادمیک با نهادهای هم­خوان مانند دیپارتمنت جغرافیای پوهنحی زمین­شناسی کابل و سایر ولایات و ریاست شهر­سازی، ریاست ترانسپورت، کادستر، آمریت اطلاعات و فرهنگ، آمریت گردشگری، سیستم اطلاعات جغرافیایی افغانستان، اداره محیط زیست، ریاست حوادث طبیعی و غیره.
  6. ارتفاع کیفیت علمی، آموزشی و پژوهشی در بخش جغرافیا و کمک به گسترش تحصیلات عالی افغانستان.

اهداف دیپارتمنت

الف: اهداف آموزش جغرافیا

جغرافيا و آموزش آن اهداف والايی دارد که بر نگرش ما به جهان تأثير می­گذارد. از جمله می­توان به چند مورد از اين اهداف اشاره نمود:

1- پرورش روحيۀ قدردانی و سپاس­گزاری از مواهب الهی: آموزش جغرافيا از طريق کمک به درک و فهم محيط طبيعی، شناخت وحدت و يکپارچه­گی عناصر طبيعی و اجزای آن و تنوع محيطی به عنوان جلوه­ای از عظمت آفرينش خداوند می­تواند در پرورش روحيه سپاس­گزاری از خداوند و احساس مسئوليت در برابر نعمت­های بی­پايان خداوند انسان را ياری کند.

2- تقويت احساس تعلق به کشور و هويت ملی: هويت امری چند بُعدی است و يکی از ابعاد آن، هويّت جغرافيايی است. جغرافيا، از طريق شناخت و درک مکان زنده­گی، پرورش احساس تعلّق و مسئوليت نسبت به مکان زنده­گی با شناخت منابع و قابليت­های کشوری که در آن زنده­گی می­کنيم، حسّ ميهن­دوستی و علاقه به وطن را در دانش آموزان تقويت می­کند.

٣- درک لزوم حفاظت و بهره­برداری عاقلانه و مطلوب از محيط: آموزش جغرافيا با فراهم کردن درک روابط انسان و محيط و تأثيرات متقابل اين دو بر يک­ديگر، نوع بهره­برداری انسان را از زمين مورد توجه قرار می­دهد و راه­های حفظ و نگهداری منابع و بهره­برداری صحيح از آن­ها را معرفی می­کند.

٤- شناخت جغرافيای جهان به عنوان خانۀ بزرگ: جهان امروز، جهانی به­هم پيوسته است که با توسعه­ی فن­آوری­های جديد و وسايل ارتباطی، پيوستگی آن، روز به روز بيشتر می­شود. اگر در يک روستا يا شهر، اختراع و اکتشافی صورت گيرد، بر ساير نقاط جهان نيز  هر چند جزئی و اندک  تأثير خواهد گذاشت. همچنين، اگر در گوشه ای از جهان، تحوّل فکری يا نوآوری­ای روی دهد، در کشورها، شهرها و حتی روستاهای دوردست تأثير آن را می­توان ملاحظه کرد. بنابراين، آگاهی و شناخت کشورهای جهان در ابعاد گوناگون، ضروری به نظر می­رسد.

5- تقويت مهارت های زندگی فردی و اجتماعی: در مطالعات جغرافيايی ما نيازمند جمع­آوری اطلاعات، تفسير و ارزيابی داده­ها، تصميم­گيری و حلّ مسئله­ايم. شناخت و کاربرد منابع اطلاعاتی، مانند کره، جغرافيايی، عکس­ها و تصاوير، مهارت­های مربوط به کاربرد نقشه ، جهت­يابی، استفاده از نقشه، راهنمای خيابان­ها، جاده­ها ، مناطق توريستی ، برقراری ارتباط با انواع مؤسسات و سازمان­های داخلی و بين­المللی موجب ارتقای مهارت­های فردی و اجتماعی افراد می­شود.

نتيجه آن­که آموزش­های جغرافيايی به دنبال کسب سواد جغرافيايی است که در آن، افراد به درک و فهمی از جغرافيا دست يابند که در زنده­گی شان مؤثر و سودمند باشد.

ب: اهداف علمی

  1. ارتقاع بخشیدن سویه تحصیلی اساتید به مقاطع ماستری و داکتر.
  2. ارتباطات اکادمیک با نهادهای هم­خوان مانند دیپارتمنت جغرافیای پوهنحی زمین­شناسی کابل و سایر ولایات و ریاست شهر سازی، شهرداری، کادستر، آمریت اطلاعات و فرهنگ، آمریت گردشگری برقرار نماید.
  3. تخصصی سازی دیپارتمنت جغرافیا به دوبخش بشری و طبیعی
  4. اشتراک در کنفرانس­های آکادمیک و ارایه کنفرانس­های علمی.
  5. انجام تحقیقات و تهیه نقشه­های علمی و کاربردی در عرصه­های مواصلات، اقلیمی و هایدرولوجی.
  6. استفاده از روش­های عملی و کاربردی در عرصه­های آموزشی.
  7. ایجاد ویب سایت­های علمی و تحقیقی جهت شناخت و کاربرد جغرافیا به همکاری پوهنتون هرات.
  8. تربیه متخصصین ورزیده و مسلکی در رشته جغرافیا 
  9. برقراری ارتباط علمی با مراکز معتبر ملی و بین­المللی:
  10. تقویت و تخصص سازی رشته­های کاربردی علم جغرافیا؛

ج: اهداف آموزش جغرافیا در زمینه مهارتی

  • گسترش توانایی انجام تحقیق جغرافیایی و سنجش از دور (RS
  • گسترش مهارت­های مربوط به استفاده از وسایل و ابزار جغرافیایی (GIS – GPS
  • توانایی انجام تحلیل­های هایدروگرافی با استفاده از فنون سیستم اطلاعات جغرافیایی؛
  • توانایی تدریس مضامین جغرافیا در نهادهای تحصیلی؛
  • توانایی برخورد متناسب با مخاطرات طبیعی؛
  • توانایی به کارگیری دانش جغرافیا در زنده­گی فردی و اجتماعی؛
  • توانایی تصمیم­گیری در زمینه­ی حل مسایل و مشکلات جغرافیایی.

د: استفاده از تکنولوژی

  • دیپارتمنت در نظر دارد تا برای تدریس عملی و آموزش بهتر محصلان تعداد کمپیوترهایش را افزایش دهد.
  • استفاده از فوتوهای هوایی و ماهواره ای برای تجزیه و تحلیل بهتر معلومات جغرافیایی و آموزش استفاده از چنین تصاویر برای محصلان در برنامه GIS جهت نقشه کشی و تجزیه و تحلیل داده ها.
  • استفاده از انترنت در کمپیوتر لپ برای آموزش سریعتر وآسانتر نرم افزار GIS

هـ: فعالیت های بین المللی

  • معرفی هر یک از استادان دیپارتمنت جغرافیا به پروگرام های ماستری و دکترا جهت ارتقاء ظرفیت علمی استادان.
  • ایجاد توأمیت با پوهنتون های معتبر دنیا
  • هماهنگی با پوهنتون های خارجی در قسمت تحقیق مرتبط با موضوعات
  • اشتراک در سمینارهای بین المللی

جدول مضامین عمومی دیپارتمنت

سمستر اول

تلاوت و تجوید

نظام اعتقادی اسلام

انگلیسی

تاریخ معاصر افغانستان

 

 

1

2

2

2

 

 

سمستر دوم

نظام عبادی اسلام

سیرت النبی

انگلیسی عمومی

 

 

 

کریدت

2

2

2

 

 

 

سمستر سوم

نظام اخلاقی اسلام

نظام اجتماعی اسلام

انگلیسی3

کمپیوتر

 

 

 

2

2

2

2

 

 

سمستر چهارم

ادیان و مذاهب

دانش فکری

انگلیسی

 

 

 

 

1

2

2

 

 

 

سمستر پنجم

نظام اداری اسلام

نظام سیاسی اسلام

 

 

 

 

 

2

2

 

 

 

 

سمستر ششم

نظام اقتصادی اسلام

 

 

 

 

 

 

2

 

 

 

 

 

سمستر هفتم

قرآن و علوم معاصر

مونوگراف

 

 

 

 

 

2

2

 

 

 

 

سمستر هشتم

ثقافت(تمدن اسلام)

مونوگراف

 

 

 

 

 

2

3

 

 

 

 

مضامین اساسی دیپارتمنت

سمستر اول

ریاضی

کیمیا

فزیک

مبادی جغرافیا

نگارش علمی

 

 

4

2

2

2

2

 

سمستر دوم

جیولوجی عمومی

میترولوجی و اقلیم شناسی

 

 

 

 

 

4

4

 

 

 

 

مضامین تخصصی دیپارتمنت

سمستر اول

استرانومی

جغرافیای فزیکی عمومی(مقدمه

 

 

 

 

 

2

2

 

 

 

 

سمستر دوم

جغرافیای بشری عمومی(مقدمه)

محیط زیست

 

 

 

 

 

2

2

 

 

 

 

سمستر سوم

کارتوگرافی (1)

جغرافیای فزیکی مناطق طبیعی جهان

جغرافیای بشری (جوامع و فرهنگها)

جغرافیای فزیکی افغانستان

جغرافیای توریزم

 

 

3

2

2

4

2

 

سمستر چهارم

کارتوگرافی(2)

جغرافیای اقتصادی جهان

جغرافیای بشری افغانستان

جغرافیای روستائی

جغرافیای حیاتی

انتقال ظرفیت و انکشاف پایدار

 

2

4

4

2

2

2

سمستر پنجم

جغرافیای اقتصادی افغانستان

جغرافیای منطقوی آسیا و اقیانوسیه

جیودیزی

GIS

جغرافیای شهری

 

 

4

4

2

4

2

 

سمستر ششم

جیومورفولوجی

GIS

فلسفه جغرافیا

جغرافیای منطقوی آفریقا

جغرافیای ترانسپورت

 

 

4

4

3

4

2

 

سمستر هفتم

جغرافیای خاک

اقلیم و هایدرولوجی

جغرافیای سیاسی و جیوپولیتیک جهان

جغرافیای منطقوی اروپا

جغرافیای تاریخی افغانستان

 

 

2

3

4

4

2

 

سمستر هشتم

جغرافیای نفوس

خطرات و آفات طبیعی

اتمسفیر، بیوسفیر و جیوسفیر

جغرافیای منطقوی آمریکا

جغرافیای اقتصادی و سیاسی افغانستان و کشورهای همسایه

 

 

2

2

2

4

3

 

اعضای کادر علمی

نام استاد

تخلص

رتبه علمی

وظیفه

ایمیل آدرس

مرتضی

رسولی

پوهنیار

آمر دیپارتمنت

Mortaza.rassoli@gmail.com

محمد ناصر

محمدی

پوهنیار

استاد

Nasirmohammadi496@gmail.com

فاطمه

هرتی

پوهنیار

استاد

fatema.herati2018@gmail.com

عاطفه

درویشی

نامزد پوهنیار

استاد

atefadarwishi@gmail.com