پیام ریاست پوهنتون هرات به مناسبت نودمین سال تأسیس انجمن ادبی هرات!

خوشحالم که به همت والای هیأت رهبری و کانون جوانان انجمن ادبی هرات، ازنودمین سالروز کهن ­ترین و نخستین انجمن­ ادبی کشور، یعنی انجمن ادبی هرات تجلیل می شود ، این نود سالگی بر همه مبارک و خجسته باد. نود سال قبل از امروز بخاطر احیای هویت تاریخی، فرهنگی و ادبی این شهر عده ای از ادبای هرات دور هم جمع شده و انجمن ادبی هرات را اساس گذاری نمودند. جای دارد که ابتداء برروح اساس گذاران این نهاد سترگ مرحوم قاضي ملامحمد صديق خان، منشي عبدالکريم خان احراري، محمد سرور خان جويا و دیگر عزیزان درود و دعا بفرستیم.

تأسیس این نهاد مهم ادبی – فرهنگی، به وسیله ­ی فرزندان دل­سوز و اصیل این مرز و بوم در آن روزگار ابتکاری بس میمون و ارزنده به حساب می­آید که بلافاصله پس از تأسیس مورد استقبال و توجه سایر شهرهای کشور ما، از جمله، کابل قرار گرفت. این­که انجمن ادبی هرات، نخستین انجمن ادبی رسمی و مسجل در سطح کشور ما بوده، می­تواند، یکی از مزیت­ های بسیار مهم بر هرات و هراتی ­ها به شمار رفته و بیان­گر این امر می­باشد که هرات هم­چنان که در گذشته ­ها با داشتن نظامیه­ ی معروف و مشهورش، هم­واره وِرد زبان­ ها بود و شهرت و جای­گاه مهم ادبی آن منحیث یکی از مراکز مهم زبان فارسی- دری به شمار می­رفته، با تأسیس انجمن ادبی هرات، نیز این شهر به کانون مهم ادبی، هم­چنان در جای­گاه مرکز فرهنگی افغانستان بدل گردید.

پوهنتون هرات به عنوان یک نهاد معتبر و بزرگ اکادمیک همواره تلاش نموده است که جایگاه اکادمیک این خطه ادبی را در همکاری با دیگر نهادهای اکادمیک تثبیت سازد طوریکه شعار مان در سال پیش روی اشتراک گذاری دانش راه رسیدن به ترقی و تعالی کشور میباشد.

آنچه این نهاد علمی میخواهد تاکید برهمکاری وهم یاری همه نهاد های علمی فرهنگی جهت تثبیت هویت و فرهنگ تاریخی این خطه است.

آنچه امروز بیشتر از هر روز دیگر ضرورت احساس میگردد سه وظیفه عمده یی است که همه فرهنگیان و قلم بدستان این مرزبوم را به اجرای آن ملزم می سازد:

1. زنده ساختن هویت فرهنگی و ادبی مردمان کشوری است که چندین دهه جنگ و دیگر معضلات اجتماعی که خواسته و ناخواسته بعضی از ین داشته هارا به باد فراموشی سپرده است.
2. تثبیت داشته های فرهنگی، هنری و ادبی در هویت منطقه یی منحیث بخشی از میراث داران منطقه یی .
3. همکاری و تلاش در رشد و اعتلای فرهنگ و ادب این خطه و به میراث گذاشتن آن به نسل های آینده است

زیرا هویت تاریخی، فرهنگی و ادبی گذشته مان منحیث یک ثروت و تثبیت این ثروت منحیث یک میراث مشترک مارا به یک افتخار بزرگ به آینده ها معرفی خواهد نمود. ما میخواهیم خود مان را با پژوهش، تحقیق و استناد به یافته های تحقیقی خویش بخش بزرگ و غیر قابل انکار ازافتخارات منطقه ای معرفی بداریم نه اینکه خیرات گونه سهیم ساخته شویم و این امر توسط دانشمندان و قلم بدستان امروز باوصل شدن با میراث باقی گذاشته شده ای گذشتگان مان و همکاری با همدیگر محق شدنی است.     

    این­که انجمن ادبی در این نه دهه با فراز و نشیب­ های زیاد سیاسی- اجتماعی و با جنگ­ های خانمان­سوز هم­چنان توانسته با قدی افراشته، به بقای خود ادامه دهد، دلیل و برهانی قوی بر اصالت فرهنگی- ادبی هرات و مردم هرات است که برخاسته از برآورده شدن سه وظیفه فوق می­باشد؛ در حالی­که انجمن­های ادبی سایر ولایات از جمله کابل اندکی پس از تأسیس لغو گردیده؛ دیگر نام و نشانی از آن­ها باقی نمانده؛ ولی انجمن ادبی هرات در طول این مدت جای­گاهی بوده برای آفرینش، آفریده­ های شاعران و داستان ­نویسان که خود کاری بس عظیم و در خور ستایش است. بدین­وسیله صدها تن را با برگزاری برنامه ­های آموزشی اش، علوم و فنون ادبی را آموختانده است. تاریخ شاهد و گواه آن است که انجمن ادبی هرات به مثابه یک نهاد مهم فرهنگی- ادبی کارهای در خور شأن و مهم علمی- ادبی در درازای نه دهه انجام داده که چاپ ده­ها کتاب ارزش­مند علمی، ادبی، تاریخی، شاهد قوی و مستند این ادعاست؛ ضمن این­که هم­واره این نهاد تأثیر گذار ادبی، در گذشته صاحب مجله­ ی وزین ادبی هرات بوده و امروز پرچم دار مجله اورنگ هشتم است.

پوهنتون هرات با داشتن فاکولته ادبیات وعلوم بشری به عمر سی ­ودوسال، که وظیفه تربیت کادرهای متخصص و پژوهشی در حوزه ادبیات را به عهده دارد، پشتوانه خوب و بسیار موثری برای تولیدات ادبی بوده و خواهد بود که این تولیدات ادبی کار انجمن ادبی هرات است. من این دو نهاد را مکمل یکدیگر میدانم و بر همکاری هرچه بیشتر و بهتر این نهاد معتبر علمی و ادبی تأکید میورزم.

یک بار دیگر ریاست پوهنتون هرات نودسالگی انجمن ادبی هرات را، به مسؤولین دل­سوز و محترم آن، به جامعۀ فرهنگی و به همه هراتیان فرهنگ دوست تبریک و تهنیت عرض نموده، از بارگاه ایزد منان به مسؤولان دیروزی فلاح ورستگاری و به مسئولان دل­سوز امروز- آرزوی، به­روزی، موفقیت و سربلندی را دارد.

با حرمت بی ­پایان

پوهنوال دکتور عبدالله فایز

رییس پوهنتون هرات